Cuốn sách "Người mẹ" phản ánh hiện thực xã hội nước Nga trong những năm đầu thế kỷ XX, khi giai cấp vô sản Nga được Đảng Bôn-sê-vích lãnh đạo đang chuẩn bị tiến hành cuộc cách mạng Nga lần thứ nhất, cách mạng 1905. Nội dung cuốn tiểu thuyết xoay quanh nhân vật “người mẹ” Pê-la-gây-a Ni-lốp-na - một người đàn bà đau khổ và nhẫn nhục, một người vợ luôn sợ chồng, một người mẹ hiền từ, nhu nhược, hết lòng yêu thương con. Từ tình yêu với đứa con làm “chính trị chống nhà vua” dần dần từng bước bà có ý thức cách mạng và tham gia đấu tranh cách mạng một cách tự giác